Austria,
Grupa narodów słoweńskich osiedliła się w tym regionie już pod koniec VI wieku naszej ery. Zasiedlanie się osady Karyntian przez niemieckojęzycznych imigrantów rozpoczęło się dopiero po zjednoczeniu z Księstwem Bawarii, jednocześnie oznaczało to przyjście języka niemieckiego. Początkowo tym językiem posługiwano się tylko w wyższych klasach społecznych, a przede wszystkim w miastach. Na wsi słoweński pozostał językiem zwyczajowym wśród społeczności rolniczych i aż do późnego średniowiecza zachował swój status jako "język oficjalny".
W ubiegłym wieku odsetek ludności mówiących po słoweńsku spadł z 25% do ok. 3%. Nawet ci, którzy do dziś mówią po słoweńsku, używają tego języka tylko w sytuacjach prywatnych. Obecnie jest już kwestią szczęścia usłyszeć jeden z czterech głównych dialektów funkcjonujących do dziś: Gailtal, Obir, Rosental i Jauntal. Pierwszy z nich jest także używany w Włoszech (Kanaltal/Val Canale/Kanalska Dolina), a drugi w słoweńskiej dolinie "Mießtal / Meza".
W celu zachowania tego niematerialnego dziedzictwa kulturowego Słoweńców został zainicjowany projekt w ramach inicjatywy Instytutu Etnologii, który zrzesza osoby prywatne oraz dużą liczbę organizacji związanych z kulturą Słoweńców. Głównym zamierzeniem tego projektu jest nagranie w języku słoweńskim nazw domów, gospodarstw, regionów, miejscowości i dzielnic, które w przeszłości były przekazywane wyłącznie ustnie. To dziedzictwo stanowi w końcu integralną część tożsamości lokalnej.
Inną ważną kwestią jest udokumentowanie pieśni całego podwójnego obszaru językowego od doliny Gailtal/Zailjska dolina do doliny Jauntal/Podjuna. Śpiewa się je podczas szczególnych okazji, takich jak "Florianisingen" na początku maja w południowej Karyntii lub podczas prawie zapomnianego festiwalu "Georgijagen" w Dolnym i Górnym Gailtal doliny Rosental. By zachować tę żywą tradycję Lajko Milisavljevič stworzyła składankę pieśni festiwalowych oraz piosenki "Gesundschlagen" śpiewanych 28 grudnia.
Do tej pory wiele zachowanych pieśni ludowych zostało przetłumaczonych na język niemiecki - są one częścią ogólnego dziedzictwa kulturowego. W rzeczywistości brzmienie wokalu i melodia piosenek są podobne. W pieśniach nastąpiło połączenie się tych dwóch języków - od czasu do czasu słychać na przemian wiersze śpiewane w języku słoweńskim i niemieckim.
Aby w pełni skorzystać z oferty kulturalnej regionu, odwiedzający powinni udać się na różne wydarzenia w poszczególnych regionach czy są to muzyczne spektakle, taniec czy spektakle teatralne, zawsze są wyrazem autentycznej twórczości, a czasem odzwierciedleniem bardzo starych tradycji.
Jeśli chodzi o kulinaria, to w tym punkcie spotkań trzech krajów oferowana jest specjalna forma gotowania - destylacja, co dziś nazywa się kuchnią fusion, która wzbogaca "Kuchnię Karyntii" drobnymi przysmakami. Nazwy niektórych potraw ujawniają swoje pochodzenie. Jednym szczególnie popularnym daniem jest "Sasaka" / "Verhackerts" - zapiekanka z wędzonym pikantnym boczkiem. Specjalnością tego regionu i naprawdę szczególnym daniem, które zapewni niezapomniane doświadczenia smaku jest "Reindling"/"Pogača" jest to połączenie mięsa ze słodkim białym pieczywem. Ta potrawa może to występować w formie dania na Wielkanoc "Kärntner Osterjause", gdzie chleb wypełniony jest szynką, jajkiem i chrzanem lub "Gailtaler Kirchtagssuppe"/"Čisava Żupa" (w dialekcie "Kisla juha") danie główne składające się z trzech rodzajów mięs, towarzyszy im ciasto drożdżowe z rodzynkami i cynamonem.
Istnieje możliwość spróbowania tych przysmaków podczas festiwalu "Kufenstechen Gailtaler", który odbywa się corocznie na Zielone Świątki. Podczas tego wydarzenia można zobaczyć młodzieńców jeżdzących na oklep po ulicach oraz kobiety w kolorowych strojach festiwalowych. Ręcznie plisowana spódnica oraz jej długość wskazują wyraźny wpływ słoweńskiego regionu. Po przejściu orszaku zwykle odbywa się "unter Tanz der Linde" / "Rej lipo pod" - taniec pod lipą, który jest symbolicznym, słoweńskim odpowiednikiem niemieckiego dębu.
Dodatkowo należy przypomnieć, że hymn Karyntii jest śpiewany w języku niemieckim i słoweńskim.
Austria: Słoweńska kultura w Karyntii
Bez wpływu słoweńskiej mniejszości, Karyntia byłaby o wiele uboższa pod względem kulturowym i nie posiadałaby wielu charakterystycznych elementów. Zwiedzający południową Karyntię wkracza w przestrzeń kulturową, która nie zna granic.Grupa narodów słoweńskich osiedliła się w tym regionie już pod koniec VI wieku naszej ery. Zasiedlanie się osady Karyntian przez niemieckojęzycznych imigrantów rozpoczęło się dopiero po zjednoczeniu z Księstwem Bawarii, jednocześnie oznaczało to przyjście języka niemieckiego. Początkowo tym językiem posługiwano się tylko w wyższych klasach społecznych, a przede wszystkim w miastach. Na wsi słoweński pozostał językiem zwyczajowym wśród społeczności rolniczych i aż do późnego średniowiecza zachował swój status jako "język oficjalny".
W ubiegłym wieku odsetek ludności mówiących po słoweńsku spadł z 25% do ok. 3%. Nawet ci, którzy do dziś mówią po słoweńsku, używają tego języka tylko w sytuacjach prywatnych. Obecnie jest już kwestią szczęścia usłyszeć jeden z czterech głównych dialektów funkcjonujących do dziś: Gailtal, Obir, Rosental i Jauntal. Pierwszy z nich jest także używany w Włoszech (Kanaltal/Val Canale/Kanalska Dolina), a drugi w słoweńskiej dolinie "Mießtal / Meza".
W celu zachowania tego niematerialnego dziedzictwa kulturowego Słoweńców został zainicjowany projekt w ramach inicjatywy Instytutu Etnologii, który zrzesza osoby prywatne oraz dużą liczbę organizacji związanych z kulturą Słoweńców. Głównym zamierzeniem tego projektu jest nagranie w języku słoweńskim nazw domów, gospodarstw, regionów, miejscowości i dzielnic, które w przeszłości były przekazywane wyłącznie ustnie. To dziedzictwo stanowi w końcu integralną część tożsamości lokalnej.
Inną ważną kwestią jest udokumentowanie pieśni całego podwójnego obszaru językowego od doliny Gailtal/Zailjska dolina do doliny Jauntal/Podjuna. Śpiewa się je podczas szczególnych okazji, takich jak "Florianisingen" na początku maja w południowej Karyntii lub podczas prawie zapomnianego festiwalu "Georgijagen" w Dolnym i Górnym Gailtal doliny Rosental. By zachować tę żywą tradycję Lajko Milisavljevič stworzyła składankę pieśni festiwalowych oraz piosenki "Gesundschlagen" śpiewanych 28 grudnia.
Do tej pory wiele zachowanych pieśni ludowych zostało przetłumaczonych na język niemiecki - są one częścią ogólnego dziedzictwa kulturowego. W rzeczywistości brzmienie wokalu i melodia piosenek są podobne. W pieśniach nastąpiło połączenie się tych dwóch języków - od czasu do czasu słychać na przemian wiersze śpiewane w języku słoweńskim i niemieckim.
Aby w pełni skorzystać z oferty kulturalnej regionu, odwiedzający powinni udać się na różne wydarzenia w poszczególnych regionach czy są to muzyczne spektakle, taniec czy spektakle teatralne, zawsze są wyrazem autentycznej twórczości, a czasem odzwierciedleniem bardzo starych tradycji.
Jeśli chodzi o kulinaria, to w tym punkcie spotkań trzech krajów oferowana jest specjalna forma gotowania - destylacja, co dziś nazywa się kuchnią fusion, która wzbogaca "Kuchnię Karyntii" drobnymi przysmakami. Nazwy niektórych potraw ujawniają swoje pochodzenie. Jednym szczególnie popularnym daniem jest "Sasaka" / "Verhackerts" - zapiekanka z wędzonym pikantnym boczkiem. Specjalnością tego regionu i naprawdę szczególnym daniem, które zapewni niezapomniane doświadczenia smaku jest "Reindling"/"Pogača" jest to połączenie mięsa ze słodkim białym pieczywem. Ta potrawa może to występować w formie dania na Wielkanoc "Kärntner Osterjause", gdzie chleb wypełniony jest szynką, jajkiem i chrzanem lub "Gailtaler Kirchtagssuppe"/"Čisava Żupa" (w dialekcie "Kisla juha") danie główne składające się z trzech rodzajów mięs, towarzyszy im ciasto drożdżowe z rodzynkami i cynamonem.
Istnieje możliwość spróbowania tych przysmaków podczas festiwalu "Kufenstechen Gailtaler", który odbywa się corocznie na Zielone Świątki. Podczas tego wydarzenia można zobaczyć młodzieńców jeżdzących na oklep po ulicach oraz kobiety w kolorowych strojach festiwalowych. Ręcznie plisowana spódnica oraz jej długość wskazują wyraźny wpływ słoweńskiego regionu. Po przejściu orszaku zwykle odbywa się "unter Tanz der Linde" / "Rej lipo pod" - taniec pod lipą, który jest symbolicznym, słoweńskim odpowiednikiem niemieckiego dębu.
Dodatkowo należy przypomnieć, że hymn Karyntii jest śpiewany w języku niemieckim i słoweńskim.
0 comments: