Cebularz i nie tylko. Co i gdzie zjeść w Lublinie

 

Patrzę na kram pełen tych pachnących wypieków i przekonuję się, że jedzenie jest tu częścią kultury, że w pokarmie zawarta jest pamięć o ludziach, ich obyczajach i wierzeniach. Cebularze jako pierwsi zaczęli wypiekać Żydzi z lubelskiego Starego Miasta. Pierwsze jego opisy, przepisy i wspomnienia sięgają dziewiętnastego stulecia, może nawet są starsze. Stały się  produktem masowym dzięki temu, że były tanie, pożywne i smaczne. Były też na wskroś regionalne - mak, cebula i mąka były produktami charakterystycznymi dla Lubelszczyzny.

 

Cebularze w Lublinie są niemal wszędzie fot. Travelerdeluxe

 Placki z cebulą sprzedawano na ulicy, wprost z wiklinowych koszy noszonych przez handlarzy na ramionach. Podobno miały nieco inny smak niż te, które dziś wypiekają miejscowi piekarze. Były duże i podziurawione w środku. Tam, gdzie była dziura, placek był chrupiący. Niewiele jest w Lublinie osób, które pamiętają dawny smak. Jeśli jednak chcecie trafić na wypiek o dobrej jakości, szukajcie cebularzy z certyfikatem. Cebularz lubelski jest chroniony w UE od 2014 r. Ma go prawo wypiekać zaledwie pięć piekarni w naszym regionie. Ministerstwo Rolnictwa precyzyjnie opisało, jaki powinien być cebularz lubelski. Cebularz lubelski musi mieć formę okrągłego placka, o średnicy 5-25 cm i grubość ok. 1,5 cm, ciasto z pszennej mąki z dodatkiem mleka i masła. Powierzchnię placka pokrywa farsz z grubo pokrojonej cebuli wymieszanej z makiem, solą i olejem roślinnym pochodzącym z Lubelszczyzny. Do wyrobu tradycyjnych cebularzy nie stosuje się polepszaczy smaku i spulchniaczy.
Dużo więcej historii o miejscowej gwieździe usłyszycie w Regionalnym Muzeum Cebularza przy ul. Szewskiej 4, a pomiędzy opowieściami weźmiecie udział w poszczególnych etapach powstawania smakowitych placków. Warto też wstąpić do piekarni przy ul. Furmańskiej, czynnej od 5.30-15.00.

Jeśli nie cebularz, to co?

W Lublinie działają restauracje specjalizujące się w daniach regionalnych, a cebularze, cebulaki i placki z cebulą nie są jedynymi potrawami, na które musicie tu zwrócić uwagę. Lubelszczyzna to smakowita kraina, pełna wszelkiego rodzaju pierogów: ruskich, z kapustą, owocami czy grzybami. Pierogi nazywane lubelskimi wypełnione są po brzegi nadzieniem z kaszy gryczanej i sera, co ciekawe podaje się je na słodko ze śmietaną. Najpopularniejsze na Lubelszczyźnie są jednak pierogi ruskie, z nadzieniem z ziemniaków i sera. Zna je każdy, a ja nie znam nikogo, kto by ich nie lubił.

Miejskie kramarki sprzedają na wagę gryczaki, nazywane pirogami gryczanymi. To coś w rodzaju ciasta z gryczanym nadzieniem, które piecze się w blaszanych formach. Po upieczeniu można je kroić na kromki lub kostki i jeść na zimno, albo podsmażyć na oleju bądź maśle i podać z sosem grzybowym.

 

Tradycyjne gryczaki, danie Lubelszczyzny fot. Travelerdeluxe

 Na zimno dobrze też smakują golasy - placki z kaszy gryczanej, sera, jajek oraz ziemniaków. Kulinarnych niespodzianek jest tu więcej. Nie zdziwcie się, kiedy na stole pojawi się salceson po lubelsku z marynowaną słoniną, a na koniec piernik lubelski ze śliwką.
W "Perłowej" przy ulicy Bernardyńskiej można spróbować jak smakują lubelskie piwa (a także zachwycające desery). Bar zdobył wiele prestiżowych nagród za wystrój wnętrz. Na Starym Mieście warto odwiedzić "Madragorę" serwującą tradycyjne dania z kuchni żydowskiej i "Świętego Michała" po więcej regionalnych smaków. Jest jeszcze bistro "Fast Hundred" z doskonałymi śledziami.